Salario ta parti di contract di trabao cu ta indica e compensacion pa trabao haci. Doño di trabao y trahado ta liber den fihamento di salario ora ta trata di contract di trabao individual of colectivo (CAO), si e acuerdo ta cumpli cu cierto condicion legal.

E condicionnan ta entre otro:

  • E salario cu doño di trabao y trahado cumbini pa e cantidad di ora di trabao, mester ta ekivalente na of mester ta mas halto cu e salario minimo legal;
  • Mester stipula, preferiblemente por escrito, cuanto e salario ta.

Mester paga salario pa e periodo cu a cumbini. Por ehempel por paga salario pa ora,siman,kinsena of luna. Doño di trabao mester paga salario for di momento cu e trahado drenta den servicio te na fin di relacion di trabao.

Doño di trabao mester paga salario for di momento cu e trahado drenta den servicio te na fin di relacion di trabao. E trahado cu no traha, den principio no tin derecho riba salario. "No work, no pay". Durante e periodo cu e trahado no ta traha, doño di trabou no tin obligacion di paga salario, a menos cu un di e siguiente situacionnan ta e caso:

  • Na ora di malesa of accidente na trabao: e trahado tin derecho riba salario completo durante un periodo relativamente cortico (e promedio ta 6 siman) ora e no por presenta na trabao pa motibo di malesa of accidente na trabao. Ta pa medio di un acuerdo por escrito of reglamento so por desvia di esaki. E trahadonan cu ta cay bou di e areglo di Banco di Seguro Social (SVb), esta un trahado cu un ssalario di menos cu Awg.  4.550,- pa luna, tin derecho riba un pago durante malesa te cu un maximo di dos aña. E pago aki ta 80% como maximo di e alario ricibi den caso di malesa y 100% den caso di accidente, si e trahado ta esun cu ta sostene su famia.
  • Cumpli cu obligacion legal: si e trahado no por traha pa motibo cu e mester cumpli cu obligacion legal, e tin derecho riba salario completo. Un ehempel ta ora cu e trahado mester registra nacemento di su yiu na registro civil.
  • Circustancia particular: ta inclui entre otro, parto di esposa, fayecimento y entiero di persona cu ta biba den e mesun cas cu e trahado of otro pariente cercano. Den e casonan aki, e trahado tin derecho riba pago di salario complete durante un tempo cortico cu ta rasonabel.
  • Impedimento di e doño di trabao: tanten cu e trahado ta dispuesto pa traha, pero doño di trabao no ta haci uzo di esaki,  e trahado tin derecho riba salario completo.

Salario minimo

Tur ora di cera un contract di trabao, cu ta concerni un relacion di trabao, un trahado di 18 aña of mas tin derecho riba salario pa e trabao cu el a haci. E salario mester ta por lo menos igual na e suma cu ta stipula pa ley como salario minimo.

Pa salario minimo, legislacion Arubiano conoce dos categoria. Por parti e prome categoria “industria, construccion y ofishi” den:

  • I.    siman di 40 ora di trabao;
  • II.   siman di 42 ora di trabao;
  • III.  siman di 44 ora di trabao;
  • IV.  siman di 45 ora di trabao.

E salario minimo pa esakinan ta entrante 1 di januari 2023:

  • Awg. 1.893,40 pa luna;
  • Awg.    441,60 pa siman.

Pa ora e suma ta bira:

 Semanal:

 40 ora

 42 ora

 44 ora

 45 ora

 Salario pa ora:

 Awg. 11.05

 Awg. 10,51

 Awg. 10.04

 Awg. 9.81

Pa haya sa cuanto ora bo ta traha pa siman, bo por tira un bista riba e “arbeidslijst” cu mester ta colga den e negoshi of compania unda bo ta traha y cuanto ora bo a bay di acuerdo cune. Doño di trabao ta obliga, pa ley colga e lista di orario di trabao (arbeidslijst) na un luga cu ta bon visibel pa tur trahado.

Tin doño di trabao cu ta traha tambe cu un “sistema di comision” of  “sistema di punto” como complemento riba salario di trahado. Den negoshinan asina aki, e salario basico hunto cu e comision mester ta mas cu e salario minimo. Si esey no ta e caso, e doño di trabao ta obliga pa complementa e salario te na e suma di salario minimo.

Pa di dos categoria, esta servicio domestico, e salario minimo ta Awg. 883,35, den caso cu e trahado ta biba na cas di e doño di trabao y e ta traha mas di 22 ora pa siman. Den e otro casonan, e salario minimo ta Awg. 9,85 pa ora.

Overtime

Pa trabao cu e trahado eherce pafor di orario normal di trabao, e doño di trabao ta obliga pa paga overtime a cambio. E recompensa/pago pa overtime ta:

  1. Por lo menos un biaha y mey (150%) di e salario pa ora, stipula segun e cantidad di ora di trabao fiho, pa cada ora cu e ta traha fuera di orario normal y cu no ta cay riba un dia di descanso;
  2. Por lo menos dos biaha (200%) di e salario pa ora, stipula segun e cantidad di ora di trabao fiho, pa cada ora cu e ta traha fuera di orario normal y cu ta cay riba su dia di descanso of dianan igual cu diadomingo (manera Aña Nobo y Bierna Santo).

Segun articulo 31 di Ley Laboral 2013, dunado di trabao riba peticion di Departamento di Labor (DAO), mester entrega un registro di overtime traha den su negoshi pa maximo e ultimo diesdos lunanan. Cu e modelo (formulario adhunto) e dunado di trabao por registra overtime di trahado: