Nacionnan Uni ta pidi un tratado hopi fuerte pa trata e contaminacion di nos medio ambiente door di productonan di plastic

ORANJESTAD - Mundo mester di un tratado fuerte pa yuda proteha e planeta contra e efecto di plastic, como tambe pa stimula industrianan pa bini cu alternativanan cu ta menos dañino pa nos medio ambiente, door di aplica creatividad y innovacion.

E necesidad pa un tratado internacional pa combati contaminacion di plastic a yega su punto cardinal pasobra e consumo mundial di productonan di plastic ta sigui aumenta rapidamente. Mas cu mitad di productonan di plastic produci na mundo ta data di aña 2000. Ta proyecta cu pa aña 2050 e produccion lo redobla siendo cu ta recicla menos di 10% di desperdicio cu ta clasifica como ‘single-use plastic’. Loke ta mas pio ta cu e desperdicio aki ta caba den lama y naturalesa rond mundo. 

Den e revista Nature a publica dos estudio nobo cu ta mustra cu e problema ta mas serio cu a pensa. Durante un di e estudionan a descubri cu por tin 27 miyon tonelada di ‘nanoplastic’ (particulanan masha chikito mes) den e lama Atlantico. Nanoplastic ta particulanan cu ta midi menos cu 1 micrometer (1 μm)/micron den diameter. Esaki ta igual na ‘één miljoenste van een meter’  (10⁻⁶ m)’. Un otro estudio a identifica mas cu 16,000 substancia cu ta deriva di plastic, di cual mas cu 4,200 ta toxico y no ta decomposita den forma natural.

Tratadonan internacional ta dificil pa crea y dificil pa haya tur partido pa uni riba esaki, cu ta pone henter e proceso bira uno largo. E tratado cu ta drenta den negociacion na Ginebra, Suisa na augustus 2025, mester ta fuerte y ambicioso. Tin algun pais manera Arabia Saudita, China y Rusia cu ta keda opone regulacion riba produccion di plastic y tambe substancianan dañino. Pero mas cu 70 pais incluyendo Union Europeo (EU), Australia, Canada y Reino Uni (United Kingdom), ta boga pa un tratado cu ta pone limitacion riba produccion di kimiconan cu ta trata cu plastic. Loke ta e posicion di Merca bou di e administarcion actual ainda no ta sigur.Merca no ta forma parti di e coalicion cu ta opone produccion di substancianan dañino.

Aunke algun pais a tuma accion independiente, manera Union Europe (EU) cu na 2019 a fiha nan mesun direccion oponiendo  produccion di plastic di un solo uzo. Pero un tratado mundial ta necesario. E argumento di esnan cu ta boga pa un acuerdo swak ta argumenta cu si impone limitacion, ta bay limita cuponan di trabou, y lo limita e sobrevivencia di e futuro generacion. Pero si busca pa haya otro alternativanan na luga di produci mas plastic, ta apoya asina creacion di industrianan nobo y innovativo pa e generacion di futuro. Ademas ta crea un planeta saludabel pa nos tur. 

Si no logra un acuerdo fuerte na Ginebra, mester considera un “plan B” pa logra un acuerdo pafo di e proceso di Nacionnan Uni. E impacto di plastic rond mundo, incluso Aruba, ta uno ireversibel y ta cabando cu e naturalesa y bida marino. E ley di prohibicion di uzo di plastic di un solo uzo ta vigente y su contenido ta riba website www.dnmaruba.org  bou e categoria ‘leynan’.