De Gouverneur

Voor het verlaten van het eiland dient de Gouverneur altijd de Koninkrijksministers en de ministers van Aruba op de hoogte te stellen van zijn afwezigheid. De waarnemend Gouverneur neemt het dan over voor de bedoelde periode. Telkens als er sprake is van waarneming van het gouverneurschap, moet dit officieel worden bekendgemaakt.

Alle werkzaamheden van de Gouverneur worden gecoördineerd door zijn Kabinet, dat onder leiding staat van een directeur. Bij het vervullen van de vele representatieve verplichtingen wordt de Gouverneur altijd vergezeld door zijn adjudant, tevens kapitein van de mariniers.

De functie van de gouverneur als koninkrijksorgaan is omschreven in het ‘Reglement voor de Gouverneur van Aruba’. Dit is een Rijkswet. De taken en bevoegdheden van de Gouverneur als landsorgaan zijn aangegeven in de staatsregeling.

Het ambt van de gouverneur brengt een aantal beperkingen met zich mee. De Gouverneur mag bijvoorbeeld geen bedrijf uitoefenen of als adviseur aan een onderneming verbonden zijn.

De voornaamste taak van de Gouverneur is het algemene belang van het koninkrijk waarborgen op het eiland Aruba. Ook is hij belast met de afkondiging van Rijkswetten en Algemene Maatregelen van Rijksbestuur, en ook van door het Koninkrijk gesloten verdragen. Hij is vaak ook verantwoordelijk voor de uitvoering van de rijkswetten en maatregelen. Tenzij expliciet de verantwoording officieel aan een ander orgaan is toegewezen.

De toezichthoudende taak van de Gouverneur heeft ook betrekking op de Arubaanse wettelijke regelingen. Als een landverordening of een daaruit voortvloeiende wettelijke regeling niet in overeenstemming is met het Statuut, Rijkswetgeving of een verdrag, dan stelt de Gouverneur deze landsverordening niet vast. Dit rapporteert hij aan de koninkrijksregering. Indien de Gouverneur de landsverordening niet vaststelt treedt deze niet in werking. In Nederland wordt door de koninkrijksregering nogmaals bekeken of de landsverordening niet in tegenstrijd is met het statuut, rijkswet of afgesloten verdragen. Zij kunnen nog de landsverordening vernietigen indien het niet conform het statuut, rijkswetten of afgesloten verdragen is.

In tegenstelling tot de Koning kan de Gouverneur wel ter verantwoording worden geroepen als er sprake zou zijn van een door hem gepleegd ambtsmisdrijf. Hij moet dan voor de rechter verschijnen van het hoogste rechtscollege (Hoge Raad). Zijn terechtstelling gebeurt in Nederland en niet op Aruba.

Op Aruba is een detachement mariniers gevestigd. Deze marinierskazernes staan onder leiding van een bevelhebber. Elk kazerne heeft een eigen commandant. De gouverneur van Aruba staat in bijzondere relatie tot de bevelhebber van deze krijgsmacht. Als de bevelhebber ernstig in gebreke blijft bij vervulling van zijn functie, kan de gouverneur hem schorsen. Verder ressorteert de bevelhebber ook onder de Minister van Defensie van het Koninkrijk.

Alle benoemingen van Arubaanse dienstplichtigen tot officier geschied via een K.B. in overleg met de Gouverneur.

Voor het daadwerkelijk mobiliseren van de mariniers, heeft de Gouverneur toestemming nodig van de Koninkrijksregering.

Naast het ondertekeningen van landsverordeningen, ondertekent de gouverneur ook alle landsbesluiten. Hij is ook betrokken bij de uitvoerende macht van deze regelingen. Maar de ministers zijn verantwoordelijk voor de uitvoering.

De gouverneur heeft het recht om vergaderingen van de ministerraad bij te wonen. In dat geval treedt de gouverneur op als voorzitter van de Raad, maar hij stemt niet mee bij het nemen van beslissingen.

Vele hoge functionarissen leggen bij de aanvaarding van hun ambt de eed of de verklaring en belofte af in handen van de Gouverneur. Dit geldt onder meer voor ministers, Statenleden, leden van de Raad van Advies en de Algemene Rekenkamer, rechters en officieren van justitie.

Tot slot is er een mogelijkheid dat de burger een beroep doet op de Gouverneur, die van mening is dat een beslissing door een ander landsorgaan onterecht is genomen. Het beroep wordt dan weliswaar weer doorverstuurd naar dezelfde minister die heeft besloten maar die is dan verplicht advies te vragen aan de Raad van Advies betreffend dit beroep. Uiteindelijk beslist de minister over het beroep.

De gouverneur treedt soms ook op in het parlement. Bij de parlementaire openingsvergadering houdt de Gouverneur een toespraak, waarbij hij toelichting geeft op het beleid dat de regering het komende jaar zal voeren. Naast dit jaarlijkse optreden wordt de gouverneur voor bijzondere gelegenheden uitgenodigd, bijvoorbeeld voor bijeenkomsten waar een protocol wordt ondertekend.

De ministers

De werkwijze van de ministerraad is geregeld in het zogenaamde "Reglement van orde van de ministerraad". Dit reglement moet goedgekeurd zijn door een landsverordening. Dit betekent dat de wetgever, dus de regering samen met de staten, dit reglement vaststellen. In het "Reglement van de orde van ministerraad" is opgenomen dat dikwijls overleg tussen de ministers dient plaats te vinden. Ook in gevallen dat ministers individueel verantwoordelijk zijn. De ministerraad wordt bijgestaan door het secretariaat.

Elk minister krijgt een ministerie toebedeeld waarvan hij de leiding heeft. In een dergelijke ministerie, ook wel portefeuille genoemd, zijn een aantal directies, diensten en bureau's (departementen) samengebracht. De ministeries worden door middel van een landverordening ingesteld. De minister-president is belast met algemene zaken.

De regering heeft de bevoegdheid om de Staten te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te roepen. Als gevolg hiervan zullen alle ministers aftreden. Een kabinet waarin alle ministers hun ontslag hebben ingediend bij de ministers wordt een demissionair kabinet genoemd. Omdat het land anders zonder bestuurders zou zijn, verzoekt de Gouverneur, de ministers aan te blijven tot dat een nieuw kabinet is gevormd. Bij gedwongen ontslag van een minister door de staten, kan wel door de regerende partij (coalitie) een nieuwe minister worden aangewezen voor het opengevallen ministerschap.

Het ontbinden van de staten gebeurt als er een conflict bestaat tussen staten en regering of wanneer de Statenleden aangeven dat de regering niet meer de juiste afspiegeling vormt van het resultaat van de laatst gehouden verkiezingen.

Secretariaat van de ministerraad

De leiding van het secretariaat berust bij de secretaris van de ministerraad. Het secretariaat verzorgt de correspondentie van de ministerraad, maakt  verslagen van de vergaderingen, stelt de agenda van de vergaderingen op en is verder belast met vele uitvoeringswerkzaamheden van de raad van ministers.